“Bố hẹn về lần thứ bao nhiêu?
Đường xa quá, trời mưa, trời nắng quá”
Vào khoảng thời gian cuối năm 2000, đầu năm 2001 có một bộ phim hoạt hình với độ dài chỉ hơn 8 phút được các nhà phê bình điện ảnh đánh giá rất cao và làm rung động con tim của hàng bao người. Các liên hoan phim, các giải thưởng lớn mà bộ phim này tham dự thì hầu như không giải thưởng nào lọt khỏi tay đạo diễn cùng đoàn làm phim cả. Vâng, đó chính là bộ phim hoạt hình ngắn của đạo diễn người Hà Lan Michael Dudok De Wit. Với nền nhạc giao hưởng thế kỷ 18 cùng kĩ thuật vẽ tay và những những góc quay không trực diện, bộ phim ấy đã chiếm trọn cảm tình của mọi đối tượng khán giả, trở thành một hiện tượng trong nền hoạt hình thế giới khoảng thời gian 2000-2001, mà cho đến nay khó có bộ phim hoạt hình ngắn nào có thể vượt qua.
Có thể nói, được xem bộ phim đó là một may mắn của tôi . Không hề có những kỉ xảo 3D, những thước quay hoành tráng, toàn bộ phim chỉ được vẽ bằng bút chì,than, và sau đó lên màu trên máy tính, cả cuốn phim chỉ như những bức tranh hai chiều đơn giản và bình dị dựa trên nền nhạc của bài “Danube Waves” cua nhà soạn nhạc nổi tiếng người Rumani Iosif Ivanivici (mà tên tiếng việt là Sóng nước biếc) ,thế mà cho dù bộ phim đã kết thúc thì từng thước phim như vẫn đọng lại trong đầu tôi một cách rõ nét. Rất nhẹ nhàng nhưng lại da diết, tưởng rời rạc nhưng lại quyện chặt vào nhau đến cứa vào da thịt.
Mở đầu bộ phim là hình ảnh hai cha con cùng đạp xe bên nhau,hình ảnh của hai vòng bánh xe đạp môt lớn một nhỏ đồng hành trên con đường đê(một hình ảnh đặc trưng của đất nước Hà Lan,đất nước nằm dưới mặt biển). Xuyên suốt phim sẽ không lúc nào chúng ta còn gặp lại hình ảnh này một lần nữa. Nó như báo trước những giây phút tươi đẹp cuối cùng của người cha bên người con gái trước khi biệt ly.
Có cái ôm nào chặt hơn của người cha trươc khi chia xa,có lời nói nào quan trọng hơn lời hứa của bố sẽ trở về với con gái.Bố chia tay con rồi,giờ đây chỉ là mình con gái trên con đường về xa vắng và buồn bã.Ngọn cây đôi kia vẫn đứng bên đừơng như minh chứng cho một lời hứa,như hứa hẹn môt ngày nào đó bố và con sẽ trở về bên nhau.Khi cha đi xa, một cánh chim lẻ loi bay vào rặng cây hay cũng làhình ảnh của con bơ vơ không nơi nương tựa.
Hình ảnh con gái quay trở lại đứng bến nước xưa và vẫn còn đó chiếc xe đạp của người cha,cho ta câu hỏi có phải rằng những tuần đầu tiên đó ngày nào cô bé cũng ra ngóng chờ cha về. Hình ảnh một bà cụ già và một thiếu phụ xuất hiện trong những đoạn đầu phim chính là báo hiệu cho một sự chờ đợi là dài lâu và mãi mãi.
Vòng bánh xe của cô bé luôn chậm lại khi đi qua chỗ chia tay năm nào. Rồi người con gái nhỏ bé cũng có bạn trai,nhưng đi qua nơi xưa vẫn cứ ngó lại để tìmh hình bóng cha thân yêu đang xa nơi đâu. Bốn mùa cứ xoay vần không chờ ai,mọi thứ cũng thay đổi,và những nếp nhăn của già nua đã in hằn trên khóe mắt của người phụ nữ.Cả biển cả mêng mông kia cũng đã thay đổi khi nuớc cạn khô,khi thành đầm lầy chim về trú ngụ.Vòng bánh xe của người phụ nữ đã chậm chạp lại đến lúc chỉ còn có thể dắt được mà thôi.Nhưng dù có khó khăn nặng nhọc thì cô gái-bây giờ đã thành bà lão vẫn cứ đi ra chốn chia tay xưa với chiếc xe đạp.
Cô gái nhỏ-Người phụ nữ-Bà cụ già luôn đứng ở trên cái dốc con đê mà nhìn về nơi xa, có phải như người con gái luôn mong muốn mình sẽ là người đầu tiên thấy bố trở về từ một nơi xa xăm đến vô định….Vâng, một người con gái, không phải với dải lụa vàng nắm chặt trong tay chờ đợi người yêu trở về, chỉ có một trái tim khao khát yêu thương, một bờ sông để bám trụ, đứng từ xa trong lặng yên và chờ đợi, chờ đợi một phép màu. Phép màu mang niềm yêu thương trở lại. Người cha vẫn chưa về, nhưng niềm tin mãnh liệt của người con gái thì vẫn còn đó, và nó sẽ còn theo cô đến lúc cuối đời.
Vâng, niềm yêu thương ấy, sự chờ đợi ấy không còn tính bằng thời gian , mà được tính bằng đời người, bằng niềm tin, bằng hi vọng.Những tưỡng những chờ mong chỉ là vô vọng,là viển vông như bong bóng bọt biển trong câu chuyện “Nàng tiên cá” cua Andensen. Nhưng không,cáo giá của sự đợi chờ luôn là tình yêu thương,dù chỉ trong chốc lát.Bé dại trở lại trong từng bước chân đi về phía nguời cha,để rồi òa lên trong cái ôm xiết chặt tình thương. Đứa con ấy dã chờ cái ôm này lâu lắm rồi,đã đánh đổi nó bằng cả những khắc khoải,những niềm tin tưởng như đã chết,bằng những guồng bánh xe của cả một đời người…..Một kết thúc có thể xem là rất mở cho bộ phim. Đó có thể là giấc mơ, là ảo ảnh của người con gái ấy, cũng có thể là sự ra đi của cô để gặp lại cha mình, thế nhưng, vượt lên trên tất cả vẫn là những gì ấm áp còn đọng lại nơi lòng người xem trong cái ôm nồng ấm ấy.
Tôi đã nghẹn lại khi xem xong bộ phim ấy. Thật sự…tôi cũng không biết dùng từ gì để có thể diễn tả đúng tâm trạng của mình. 8 phút ít ỏi đó là 8 phút người xem bị mê hoặc bởi kịch bản cũng như sự kết hợp tuyệt vời giữa âm nhạc và nét vẽ của người hoạ sĩ. 8 phút cho một cuộc đời.
Một bộ phim hoạt hình ngắn chỉ vẻn vẹn có 8,5 phút,mà đạo diễn là Micheal Duduk De Wit,một tác giả người Hà lan..Đây là bộ phim dài nhất trong sự nghiệp làm phim của ông và đã đưa ông lên đỉnh cao với giải Oscar cho phim hoạt hình ngắn năm 2001.Cho dù điện ảnh có phát triển như thế nào chăng nữa, kỹ thuật kỹ xảo có thể thay thế người hoạ sĩ trong nhiều lĩnh vực, nhưng “Father and Daughter” vẫn sẽ mãi là một kiệt tác trong thể loại phim ngắn, là một tiêu chuẩn để cho các nhà làm phim ngắn hướng tới.
“Father and Daughter is a film about longing, the kind of longing which quietly, yet totally, affects our lives”
— Michael Dudok de Wit
A Dream Wanderer 