Tại sao hầu hết những điều bạn biết về thành công đều sai lầm
Barking Up The Wrong Tree Book Cover
Barking Up The Wrong Tree của tác giả Eric Barker là một quyển sách khá thú vị mà gần đây mình đọc được về chủ đề thành công. “Thành công là gì? Đâu là công thức để thành công?” – Có thể nói đây là một chủ đề muôn thuở đã được phân tích mổ xẻ bởi vô vàn chuyên gia và hàng triệu tư liệu từ sách vở, video, podcast, đến các khóa học, hội thảo. Tuy nhiên, theo cảm nhận riêng của mình thì hiếm có quyển sách nào có cách khai thác vấn đề đa chiều, khách quan, súc tích và có hệ thống được như vậy.
Sapiens là một quyển sách kỳ lạ. Một quyển sách mà từng câu chữ tuôn ra lại gợi lên những hình ảnh vô cùng sống động, hệt như một thước phim tài liệu chiếu chậm của đài BBC, về một giống loài ưu tú đã thống trị mặt đất suốt hai triệu năm qua – loài Homo Sapiens.
Là một người không thường tìm hiểu chuyên sâu về lịch sử, thực sự tôi đã hơi chần chừ khi quyết định đọc quyển sách này, dù biết rằng đây là một quyển best-seller trên toàn thế giới và được nhiều nhân vật có tầm ảnh hưởng ca ngợi. Nếu không nhờ cơ duyên được một người bạn tặng sách, có lẽ tôi đã vô tình bỏ qua quyển sách thú vị này.
Trái với quan niệm cố hữu về sách lịch sử chỉ là những sự kiện theo dòng thời gian, khô khan và bất di bất dịch, tôi hoàn toàn bị bất ngờ về cách tác giả Yuval Hahari dẫn dắt người đọc qua từng giai đoạn phát triển của loài người dưới những góc nhìn đầy mới mẻ thách thức, cũng như những câu hỏi gợi mở mang tính triết học. Có thể nói hiếm có một quyển sách non-fiction nào khiến tôi có thể đọc một cách say sưa đến vậy, bởi cách đan cài khéo léo của tác giả về các chủ đề nhân quyền, kinh tế, chính trị, tôn giáo, văn hóa, khoa học, quân sự, cùng những lời bình luận hóm hỉnh, khiến Sapiens đem đến cảm giác gần như là một quyển truyện Thần Thoại Hy Lạp phiên bản tả thực cho văn minh nhân loại.
Đối với nhiều học giả, Sapiens nhận khá nhiều chỉ trích vì tính giản lược và thiếu toàn diện của nó. Tuy nhiên, theo tôi đó cũng chính là điều khiến Sapiens thành công, vì rõ ràng đại bộ phận chúng ta đều không quá mặn mà với việc thu nạp những kiến thức hàn lâm. Sapiens thu hút, chính xác là bởi cách tác giả đưa lịch sử trở thành những mẩu chuyện gần gũi dễ tiếp cận cho đại đa số người đọc, dù rằng phương pháp này có những hạn chế nhất định về mặt học thuật, nhưng không thể bàn cãi rằng nó thực sự đã thay đổi quan điểm của tôi về dòng sách lịch sử nói chung, và cho phép tôi nhìn nhận rõ ràng hơn về vai trò của lịch sử đối với sự phát triển của mỗi cá nhân.
Có vô số những ngã rẽ đã có thể xảy ra trong lịch sử, cũng có những sự thật hiển nhiên có lẽ nên được chất vấn. Lịch sử luôn tràn đầy những khả năng, đầy bất ngờ và khó lòng tiên liệu, nhưng đồng thời cũng tuân theo những định luật vận hành nhất định mà ở chính thời khắc đó chúng ta hoàn toàn không nhận ra. Việc ý thức sâu sắc những động lực đang định hình xã hội hiện tại sẽ cho phép ta suy ngẫm thấu đáo hơn về những sự lựa chọn mà chúng ta đang phải đối diện. Và đó có lẽ cũng chính là mục đích lớn nhất của tác giả khi đặt bút viết Sapiens – khơi gợi niềm say mê của số đông đối với lịch sử, để từ đó chúng ta, với tư cách giống loài, sẽ cùng tranh luận, tìm hiểu, và có những quyết định sáng suốt cho tương lai.
Không giống như vật lý hay kinh tế, lịch sử không phải phương tiện để đưa ra những dự đoán chính xác. Chúng ta nghiên cứu lịch sử không phải để biết tương lai, mà để mở rộng chân trời hiểu biết của mình, để hiểu rằng tình trạng hiện nay của chúng ta không phải do tự nhiên, cũng không phải do tất yếu, và kết quả là có nhiều lựa chọn hơn mình tưởng.
When talking about the Impressionism period, most people would immediately think of Van Gogh, Monet or Renoir. While I love these artists dearly, personally I feel more connected to Édouard Manet (1832 – 1883) and his artworks. While he could be considered one of the earliest adopter of the impressionist style and was very influential to other artists of his time, he is usually one of the lesser mentioned painter name for this era, probably due to his uninterest in seeing himself as a representative of the style.
However, in some ways, I feel like he is the true silent hero of the Impressionism period. Though facing numerous criticisms from the academia, instead of breaking away like other artists, he did not stop experimenting and kept trying to submit his works to the Salon. He outwardly challenged the academic doctrine and chose his battlefield to be where the conventions of middle-class art were traditionally celebrated. Manet did not care about establishing any kind of movement, all he wanted was to show the public how “reality” can be achieved through a new perspective and be the catalyst for change. The novelty in his approach towards changing the public perception, I think, is quite underrated by today’s audience.
The Guernsey Literary and Potato Peel Pie Society là một bộ phim được chuyển thể từ tiểu thuyết cùng tên, lấy bối cảnh nước Anh vào năm 1946 sau khi chiến tranh thế giới thứ hai kết thúc, và đã ra mắt công chúng vào năm 2018. Là một người chưa hề đọc qua tiểu thuyết, tiêu đề của bộ phim khiến tôi có ấn tượng rằng đây sẽ là một bộ phim khá nặng nề, mang nặng tính chính kịch, khai thác những nỗi đau mà chiến tranh đem lại. Thế nhưng không, trái với phỏng đoán ban đầu của tôi, mặc dù xuyên suốt bộ phim ta vẫn thấy được những mất mát của chiến tranh, nhưng vượt lên tất cả là màu sắc của hy vọng, của tình bạn, tình thân, và chính thứ màu sắc này khiến cho bộ phim trở nên ấm áp một cách lạ lùng.
Nếu bạn là người hâm mộ tác phẩm Bá tước Monte Cristo của Alexandre Dumas, vậy thì chắc hẳn bạn cũng sẽ có một sự yêu thích nhất định đối với cuốn sách này.
“Kẻ Mạo Danh” được viết bởi Jeffrey Archer (đồng tác giả với Hai Số Phận) và xuất bản vào năm 2008, có thể được coi là phiên bản hiện đại của Bá tước Monte Cristo. Tuy nhiên tình tiết câu chuyện không bị lặp lại một cách rập khuôn nhàm chán, mà ngược lại có một số điểm sáng tạo rất đáng khen ngợi.
Đã bao giờ bạn tưởng tượng cuộc sống mình sẽ ra sao khi câu chữ biến mất và sách vở không còn tồn tại chưa? Đó là cảm giác gì, trống rỗng, lạc lõng, cô độc?
Tôi chưa hề nghĩ đến điều đó, mãi cho đến khi tôi xem đoạn phim ngắn “The fantastic flying books of Mr.Morris Lessmore” của William Joyce. Những cảm xúc mà nó mang lại trong tôi dồn dập tựa như những đợt sóng mạnh mẽ ập đến. Chỉ trong vỏn vẹn 15 phút ngắn ngủi, “Những quyển sách bay kì diệu của ông Morris Lessmore” đã truyền tải đến người xem một câu chuyện đầy xúc động về sức mạnh chữa lành kì diệu của sách.Nó khiến tôi đau đến rơi nước mắt, cũng khiến tôi chìm trong hạnh phúc bồng bềnh.
“Morris Lessmore loved words. He loved stories. He loved books. But every story has its upsets.” – William Joyce
Bộ phim mở đầu với cảnh một cơn bão dữ dội quét ngang thành phố và tàn phá tất cả mọi thứ, cuốn bay sách, cuốn bay chữ viết. Dù Morris Lessmore có cố gắng đuổi theo bảo vệ quyển sách ông đang viết bằng cách nào đi nữa thì cũng vô dụng, khi cơn bão kết thúc, cuốn sách của ông cũng chỉ còn là những tờ giấy trắng. Tôi thiết nghĩ, đó cũng chính là hình ảnh ẩn dụ cho những khó khăn giông tố trong cuộc đời chúng ta, nhất là khi bộ phim lấy cảm hứng từ chính cơn bão Katrina đổ bộ qua Mĩ. Nếu chuyện tương tự như vậy xảy ra với chúng ta, liệu chúng ta sẽ thế nào? Có lẽ chúng ta cũng sẽ như Morris, như những người ở thị trấn đó, chúng ta sẽ tuyệt vọng, lang thang, vô định, và xám xịt. Để rồi, tại một vùng đất mới, chúng ta lại được cứu rỗi nhờ sách. Được dẫn lối bởi những quyển sách bay – những quyển sách có hồn có chữ – Morris một lần nữa tìm được màu sắc cuộc sống và cảm hứng đặt bút. Và rồi ông trở thành người quản thủ thư viện kế nhiệm, tiếp tục đem màu nhiệm của sách đến cùng những người khác.
Trong phim có một cảnh tôi thấy rất tâm đắc. Đó là khi Morris Lessmore cố gắng cứu mạng sống của một cuốn sách. Cuốn sách ấy đã cũ lắm rồi, bìa sách sần sùi, gáy cũng long ra, và những trang sách thì bay tán loạn. Chắc hẳn đã lâu lắm rồi không ai ngó ngàng đến nó. Vậy nên, khi Morris đã dán lại quyển sách hoàn chỉnh thì nó vẫn nằm đó bất động. Chỉ khi ông dò từng câu từng chữ để đọc thì nó mới thực sự hồi sinh. Quả là một bài học hay được lồng kết khéo léo: sách không người đọc thì cũng chỉ là quyển sách chết. Sách sẽ không bay được nếu điều kì diệu trong nó không được ai thưởng thức.
Phim kết thúc đẹp và dịu dàng đến mức tôi bật khóc. Xuân qua, hè sang, thu tàn, đông đến, cuộc sống của Morris cứ thế trải qua cùng sách và thư viện, cho đến khi ông già đi và đặt dấu chấm hết cho quyển sách của chính mình. Để rồi, như trước kia khi ông được dẫn lối tới thư viện bởi Humpty Dumpty, sách của ông lại đưa một cô bé khác tới thư viện mầu nhiệm này. Dù Morris ra đi, nhưng những câu chuyện mà ông săn sóc giữ gìn sẽ tiếp tục sống mãi cùng thời gian.
Tôi luôn thích phim ngắn vì sự cô đọng hàm súc của chúng, mà phim này lại càng thêm xuất sắc. Cốt truyện của phim tuy thực đơn giản nhưng nó lại giàu giá trị ẩn dụ, liên tưởng, và quan trọng hơn cả là chạm đến tâm khảm của người xem. Morris chính là đại diện cho những người yêu quý sách, và những người đó sẽ luôn tìm được đồng cảm với bộ phim này. Tuy nhiên, ngoài giá trị nội dung ra, bộ phim này cũng không hề kém cạnh về mặt hình thức. Từng thước phim ra đời là kết quả của sự vận dụng khéo léo công nghệ 3D hiện đại, 2D truyền thống, dựng mô hình, và lựa chọn âm nhạc phù hợp. Năm 2012, bộ phim thắng giải Oscar cho phim họat họa cũng như một số giải khác. Tôi nghĩ điều đó đủ để minh chứng cho chất lượng nghệ thuật tuyệt vời của bộ phim này.
Nếu bạn là một người yêu đọc sách thì đây chắc chắn là đoạn phim ngắn không thể bỏ qua. Hãy xem để cảm nghiệm và hồi tưởng tình yêu tinh khôi khi lần đầu bạn chạm vào sách và để nó biến đổi cuộc đời mình.
A Dream Wanderer 